Uchwalona 27 listopada 2019 r. dyrektywa Omnibus przewiduje wprowadzenie licznych zmian w unijnym prawie ochrony konsumentów. „Nowy ład dla konsumentów” jako inicjatywa EU składa się między innymi z dyrektywy Omnibus 2019/2161, którą państwa członkowskie UE powinny przyjąć do 28 maja 2022 r.

Chociaż w Polsce wystąpiło opóźnienie we wdrożeniu Dyrektywy Omnibus, bezpiecznie jest przyjąć, że jej zasady weszły w życie już od 28 maja 2022 roku – to od tego terminu konsument ma prawo powołać się na dyrektywę.

Dyrektywa OMNIBUS wprowadza szereg nowych obowiązków dla przedsiębiorców, zmiany mają na celu ujednolicenie zasad funkcjonowania na rynku szczególnie dla e-sklepów. W praktyce konieczne będzie między innymi: naniesie zmian w regulaminie e-sklepu, właściwe informowanie klientów o cenach i filtrowaniu produktów, oraz wprowadzeniu rozwiązań technicznych umożliwiających weryfikację pochodzenia opinii o produkcie.

Na przedsiębiorcę, który nie będzie wykonywał nowych obowiązków w zakresie informowania o obniżkach cen towarów i usług, wojewódzki inspektor Inspekcji Handlowej będzie mógł nałożyć karę pieniężną do wysokości: 20 000 zł. Jeżeli przedsiębiorca nie wykona nowych obowiązków co najmniej trzykrotnie w okresie 12 miesięcy, licząc od dnia, w którym stwierdzono naruszenie tych obowiązków po raz pierwszy, wojewódzki inspektor Inspekcji Handlowej będzie mógł nałożyć na przedsiębiorcę karę pieniężną do wysokości: 40 000 zł.
Szereg zachowań przedsiębiorcy w zakresie informowania o obniżkach cen będzie podlegać ocenie Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, który będzie mógł uznać daną praktykę za naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, a w związku z tym ukarać przedsiębiorcę stosowną karą, wynoszącą do 10% obrotu osiągniętego w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary.

Najważniejsze regulacje Dyrektywy OMNIBUS to m.in.:

Obowiązek poinformowania konsumenta o cenie sprzed promocji.
Nowe przepisy nakazują przedsiębiorcy, aby w trakcie organizacji promocji, poinformować konsumenta o najniższej cenie produktu, jaka obowiązywała w ciągu 30 dni przed obniżką. Polski ustawodawca wymaga, aby sklepy informowały o każdym przypadku obniżenia ceny z ostatniego miesiąca. W dyrektywie w sprawie podawania cen nałożono na podmioty gospodarcze obowiązek podawania ceny sprzedaży oraz ceny za jednostkę miary (tj. ceny za kilogram, litr lub dowolną jednostkę ilości powszechnie i zwyczajowo stosowaną w danym państwie członkowskim) w sposób „jednoznaczny, łatwo dostrzegalny i czytelny”.

Obowiązek poinformowania konsumenta o indywidualnym dopasowaniu ceny.
Należy informować konsumenta, czy prezentowana cena jest spersonalizowana na podstawie zautomatyzowanego podejmowania decyzji i profilowania, czy nie. Każdy, kto używa automatycznych mechanizmów dopasowywania ceny, będzie musiał poinformować o tym konsumenta.

Obowiązek poinformowania konsumenta o pozycjonowaniu produktów, czyli wykorzystywaniu tzw. ofert sponsorowanych.
Jeśli na stronie promowane są niektóre produkty, wyświetlają się wyżej w hierarchii wyszukiwania, należy o tym poinformować konsumenta. Dotyczy to przede wszystkim występowania zjawiska: ofert sponsorowanych, które w wyszukiwarce zajmują lepsze pozycje od niepromowanych ofert. Na przedsiębiorcy będzie nałożony obowiązek informowania o przyczynie umieszczenia danego produktu w określonym miejscu na liście produktów.

Obowiązek formalnego potwierdzenia pochodzenia opinii i rekomendacji o produktach. Zakaz usuwania negatywnych opinii i publikowania fake opinii.
Kolejną ważną regulacją, obejmującą większość e-sklepów, jest wykazanie, że opinie oraz komentarze konsumentów zamieszczone na stronie są prawdziwe. W większości wypadków wystarczy ograniczyć możliwość wystawiania komentarzy tylko dla zalogowanych użytkowników, czyli klientów, którzy zrobili zakupy w sklepie internetowym. Przedsiębiorca nie może usuwać ani ukrywać negatywnych komentarzy na temat produktów czy firmy. Ponadto, zakazane jest także publikowanie fałszywych opinii, czyli zlecanie stworzenia pozytywnych rekomendacji osobom, które nie korzystały z Twojej oferty. To do zadań przedsiębiorcy będzie należeć weryfikacja, czy zamieszczone opinie innych osób, zostały stworzone przez klienta. Jeżeli przedsiębiorca publikuje recenzje konsumenckie produktów, powinien informować czy i w jaki sposób zapewnia, że udostępnione recenzje pochodzą od konsumentów, którzy faktycznie korzystali z produktu i usługi lub go zakupili;

Obowiązek poinformowania konsumenta o sprzedaży produktów podwójnej jakości na różnych rynkach.
Dyrektywa Omnibus porusza także kwestię produktów o podwójnej jakości, czyli sprzedaży tego samego artykułu, ale o różnych właściwościach i w różnych miejscach na świecie. Przedsiębiorca nie może sprzedawać niemalże identycznych produktów, które różnią się składem lub właściwościami, a różnicy tej nie da się zauważyć.

Obowiązek poinformowania konsumenta, czy sprzedawca jest przedsiębiorcą.
należy informować, czy osoba trzecia oferująca towary, usługi lub treści cyfrowe za pośrednictwem internetowej platformy handlowej jest przedsiębiorcą czy nie, na podstawie oświadczenia tej osoby trzeciej złożonego dostawcy internetowej platformy handlowej. Jeżeli osoba trzecia nie jest przedsiębiorcą, istnieje obowiązek poinformowania, że do umowy nie mają zastosowania prawa konsumenta wynikające z przepisów o ochronie konsumentów. Regulacja ta dotyczy głównie działania platform internetowych typu marketplace. Zgodnie z dyrektywą marketplace’y mają obowiązek poinformowania klienta, czy osoba sprzedająca tam produkty jest przedsiębiorcą, czy nie.

Obowiązek poinformowania konsumenta o wykorzystaniu jego danych osobowych.
Według nowych regulacji sprzedawca ma również obowiązek poinformowania swojego klienta o wykorzystywaniu jego danych osobowych w zamian za uzyskane korzyści.

Obowiązek zamieszczenia na stronie telefonu kontaktowego do sklepu.
Przedsiębiorca oprócz zamieszczenia na stronie adresu firmy oraz adresu e-mail do prowadzenia korespondencji, będzie również zobowiązany do podania numeru telefonu. Przed wprowadzeniem Dyrektywy Omnibus podanie numeru telefonu nie było obligatoryjne.

Ważne zmiany przy reklamacji
Nowa dyrektywa unijna Omnibus dokładnie reguluje także to w jaki sposób klient może reklamować zakupiony towar. Z najważniejszych zmian warto wymienić chociażby uregulowanie to kto ponosi koszty transportu zwróconego towaru.
Zmianie ulegają także roszczenia klienta co do odstąpienia od umowy. Nie będzie on już mógł dowolnie żądać zwrotu środków za wadliwy towar. Zgodnie z nowymi przepisami w pierwszej kolejności konsument będzie mógł oczekiwać naprawy lub wymiany towaru. Dopiero gdy to okaże się niemożliwe, będzie miał prawo domagać się obniżenia ceny lub odstąpić od umowy.

W związku z nowymi przepisami konieczna jest zmiana w regulaminie e-sklepu. Przedsiębiorcy są zobowiązani do zmiany i uaktualnienia regulaminów i publikowanych dokumentacji, takich jak oferty, prezentacje i informacje dostępne w sklepach internetowych. W szczególności, na etapie przed kontraktowym konsumenci powinni być odpowiednio informowani o przysługujących im prawach i sposobie ich realizacji.

Źródło: Internet
Pełny tekst Dyrektywy: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/pl/TXT/?uri=CELEX:32019L2161